Erdoğan DEMİR / EDİRNE (İGFA) – Geçmiş periyot Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, hayvancılığın can çekiştiğini ve süt fiyatlarının düşük olduğunu belirterek, 1litre sütün fiyatının 13.5 TL olmasını öneren yazılı bir açıklama yaptı.
Gaytancıoğlu’nun mevzuyla ilgili açıklaması şöyle;
“22 Ocak 2024’den itibaren geçerli olmak üzere Ulusal Süt Kurulu üreticiden satın alınan süt fiyatını % 18 oranında arttırarak 1 litre sütün 13.5 TL olmasını önerdi. Besin enflasyonun %70’lerde okduğu bugünlerde süt fiyatlarındaki ’lik artış başlangıçta sevindirici üzere gözükse de yem ham hususlarındaki dışa bağımlılık dövizin artmasıyla her gün yemin çuvalına artırım olarak yansıdı. Sütteki artış daha çiftçinin cebine girmeden yeme daima artırım yapıldı. Hatta şu son 25 günde yeme gelen artışlar dövizin de tesiriyle % 30’ları buldu. Ayrıyeten firmalar ve marketler süte gelen artışı münasebet göstererek başta peynir ve yoğurt olmak üzere tüm süt eserlerine tekrar dövizdeki artışlarla birlikte % 40’ların üzerinde artırımlar yaptılar. Pekiyi yem fiyatları neden artıyor? Haliyle yem fiyatları net ithalatçı bir siyaset izlenmesi ve dövizdeki artışlardan ötürü daima artıyor. Yem hammaddelerindeki dışa bağımlılık hayvancığımızda çöküşe neden oluyor ve bu çöküş daima hale geliyor. Bu mevzuda üretimi ve üreticiyi desteklemesi gereken Tarım Bakanlığı tam bilakis tahlili yeniden ithalatta buluyor. Gümrük vergilerini düşürüyor, TMO aracığıyla her gün ithalat duyuruları yapılıyor özcesi günübirlik siyasetlerle probleme tahlil aranıyor. Hâlbuki Tarım Bakanlığı “ekilmeyen 35 milyon dekar alanda nasıl üretim yaptırabilirim” konusunda projeler geliştirmeli. “Mera alanlarımızın korunması ve verimliliğinin artırılması için önlemler almalı” ve “yem bitkileri üretimini teşvik etme” konusunda nasıl projeler üretebilirim diye çalışmalıdır. Ve en kıymetlisi “tüketicilere nasıl daha fazla, daha ucuz et ve süt tükettirebilirim” diye çalışmalar yapmalıdır. Zira birçok Dünya ülkesi hayvansal protein açığını gidermek ve nüfusunu istikrarlı beslemek için projeler geliştirmektedir.
Toprak Mahsulleri Ofisi ve Et ve Süt Kurumu ithalatı yöneten kurumlar olmaktan çıkıp büsbütün üreticinin eserini satın almaya ve iç piyasayı düzenlemeye odaklanmalıdır. Süt fiyatlarındaki artış ile biraz sevinen üretici yem fiyatlarındaki artış ile üzülmeye başlamıştır. Ayrıyeten süt fiyatlarına yapılan artırımlar anında peynir, yoğurt üzere süt ve süt eserlerine de yansımış ve bu artıştan dolayı 85 milyon bunun bedelini ödemeye başlamıştır. Süt hayvancılığı yapan işletmeler yem fiyatlarındaki artışlardan dolayı hayvan beslemeyi bırakmaya ve süt hayvanlarını bölüme göndermeye başlamışlardır. Maalesef son 2 yıl içinde 3 milyon süt ineğinin mezbahalarda kesildiği anlaşılmaktadır.
Yem süt paritesi ve yem et paritesindeki istikrar sağlanana kadar karma yemlerde devletin müdahalesi koşuldur. Bu müdahale yem fiyatının en az yüzde 50’sinin devlet tarafından karşılanması ve yem bitkileri üretimine besbelli takviyeler verilinceye kadar korunmalıdır.
Çünkü sürdürülebilir bir hayvancılık yapabilmek için bir litre süt satarak en az 1.5 kilogram yem alınması gerekmektedir. Süte artırım gelmeden evvel bu parite 0,8 kg yeme kadar düşmüştür. Son artırımla bu 1,2 kg’ye çıkmış lakin yeme gelen artırımlarla 1’e gerilemiş ve daha da gerileceği kestirim edilmektedir.
Kısacası üreticiye yapılan süt artırımı bir işe yaramadı, süt ineklerinin yine kesilme tehdidi var.”