Suudi Arabistan, dünyanın en büyük 10 futbol liginden biri olmak için atağını sürdürüyor.
Özellikle Cristiano Ronaldo’nun Ocak 2023’te Suudi Arabistan takımı Al Nassr’a transferi, futbol dünyasının yakın geleceğine dair birçok şeyin habercisiydi. Bu transfer sonrası Benzema, N’Golo Kante, Roberto Firmino, Marcelo Brozovic ve Ruben Neves üzere yıldızlar da lige gelince dünyada gözler bir anda Arabistan Ligi’ne çevrildi.
Avrupalı kulüpler, kendi verdikleri maaşın 10 katı üzerine kadar çıkabilen Suudi Arabistan ligi kadrolarına karşı bu yıl transferde rekabet ederken epey zorlanıyor. Ronaldo’nun açıklamaları da yeni bir tartışmanın başlamasına neden oldu.
Hazırlık maçında Celta Vigo’ya 5-0 yenildikleri maçın akabinde konuşan Cristiano Ronaldo, “Avrupa futbolu çok kalite kaybetti… Bence geçerliliği olan tek yer Premier Lig, başka tüm liglerin çok önündeler. Üç yıl içinde Suudi Arabistan Ligi’nin dünyanın en iyi beşinci ligi olacağını söylemiştim. Juventus’a gittiğimde Serie A yine canlandı. Buraya geldiğimde de bu ligin canlanacağını biliyordum. Bir yıl içinde Türkiye ve Hollanda Ligi’ni geçer. İspanya veya Almanya Ligi de eski kalitesinde değil. Sadece Premier Lig tüm liglerin üzerinde…” sözlerini kullandı.
Peki Ronaldo’nun sav ettiği üzere Avrupa futbolu kalite kaybetti mi? Bir ya da iki yıl içince Suudi Arabistan ligi, Muhteşem Ligi geçer mi? Suudi Arabistan astronomik paralar harcayarak bir futbol kültürü yaratabilir mi?
Bunun üzere pek çok soruya spor müellifi ve yorumcularıyla yanıt aradık.
İspanyol basınından El Mundo’nun haberine nazaran; Suudi Arabistan önümüzdeki iki yıl içinde dünyaca ünlü yıldız futbolcuları, liglerine getirmek için 20 milyar Euro harcamayı planlıyor. Devlet, kimi kulüplerin yıldız transferleri takımına katmaları için fon ayırdı.
‘UEFA ÜYESİ OLMAYAN BİR LİGİN HİÇBİR BAHTI YOK’
Gazeteci ve Spor Yorumcusu Okay Karacan’a evvel Suudi Arabistan Ligi’nin bizim ligimizi geçip geçemeyeceğini sordum. Karacan, Türkiye’nin 1800’lerin sonundan itibaren tesis edilmeye başlanmış bir futbol kültürü olduğunun altını çizerek “Ligimizin Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş diye yalnızca Türkiye’nin değil dünyanın bildiği, taraftarı olduğu bir dinamiği var. Suudi Arabistan’ın dünyaca bilinen rekabetleri kaç yıllıktır, ne kadardır? Hangi öyküsü vardır? Ronaldo biraz abartmış. Suudi Arabistan UEFA’ya üye olur. Avrupa kupaları oynar, ondan sonra Türkiye ile durumuna bakarız. Lakin UEFA üyesi olmayan bir ülkenin hiçbir talihi yok. Türkiye ve Hollanda ile asla yarışamaz” tabirlerini kullandı.
En son Arabistan Ligi’nde Talisca’nın bir golünü izlediğini söyleyen Karacan, “Çok düzgün bir goldü ve tribünlerde 86 kişi vardı. O golü Türkiye’de atsa bir hafta konuşulur. İngiltere’de ya da Almanya’da atsa jeneriğe girer. Lakin Suudi Arabistan’da olunca sıradan bir gol olarak kalıyor. Ne konuşuluyor ne de izleniyor” dedi.
‘NEDEN RONALDO’YU MENAJERLERİ BAYERN MÜNİH’E TEKLİF ETTİ?’
Ronaldo’nun “Avrupa futbolu çok kalite kaybetti” kelamına çok şaşırdığını söyleyen Karacan, “Avrupa’da futbolun bittiğini, İtalya, İspanya ve Almanya’daki futbolun eskisi üzere olmadığını söylemesi çok değişik. Peki Almanya ligi berbattı de neden Ronaldo’yu menajerleri Bayern Münih’e teklif etti? Real Madrid Arda Güler’i transfer ettiğinde yaptığı paylaşımlarda milyonlarca görüntülenme ve beğeni aldı. Suudi Arabistan’a giden bütün futbolcuların birebir görüntülemeyi alma ihtimali var mı? Her şeyi geçtim Real Madrid ve Barcelona’nın olduğu lig dünyanın en yeterli liglerinden biridir. Bence Ronaldo da biliyor İspanya, İtalya ve Almanya liglerinin gerçek futbol ligi olduğunu” dedi.
‘RONALDO MUHAKKAK Kİ AVRUPA’YI ÖZLÜYOR’
“Suudi Arabistan Ligi’nde devletin de verdiği takviyeyle kulüplerin çok önemli bir atılımı var. Lakin parayla yıldızları satın alsanız da ligin, Avrupa’nın 5 majör ligi geçmesi kelam konusu bile olamaz” diyen Hürriyet Gazetesi Spor Muharriri Ali Naci Küçük, “Avrupa’da Şampiyonlar Ligi üzere bir tertip var. Suudi Arabistan bu kadar izlenecek bir tertip ya da lig oluşturabilir mi? Hiç sanmıyorum” dedi ve ekledi:
“Ronaldo belirli ki Avrupa’yı özlüyor. Şampiyonlar Ligi müziğini duyduğunda gözlerinin dolacağını düşünüyorum. Para her şeyi satın alamaz. Ronaldo Arabistan’da futbolculuk dışında Arap futbolunun bir elçisi ya da marka yüzü üzere bir muahede yapmış ki bu türlü açıklamalar yapıyor.”
‘ARABİSTAN’DA FUTBOL TUTKUSU YARATMAK KOLAY DEĞİL’
Avrupa’daki futbol kalitesinin de azalmadığını söyleyen Ali Naci Küçük, “Bundesliga’da şampiyon son müsabakada aşikâr oluyor. İspanya, Fransa ve ülkemizde çabucak hemen her yıl kıran kırana bir yarış oluyor. Yüz binlerce kişi futbol tutkusuyla yaşıyor. Nasıl Avrupa futbolu kalite kaybetti diyebiliriz” dedi ve ekledi:
“Avrupa’da, futbol kültürü ve tutkusu diye bir şey var. Bu durum ülkemiz için de geçerli. Arabistan’da bu tutkuyu ortaya çıkarmak ve yaratmak pek kolay değil.”
‘ARABİSTAN LİGİ’NİN BİZİM ÖNÜMÜZE GEÇEBİLMESİ ÇOK ZOR’
Arabistan Ligi’nin Harika Lig’in önüne geçmesinin çok güç olduğunun altını çizen Küçük, “Türkiye, Galatasaray-Fenerbahçe derbisi üzere dünyanın sayılı derbilerinden birine sahip. Bu rekabet Real Madrid-Barcelona, Celtic-Rangers derbileriyle birebir tutku ve heyecanı barındırıyor. İki grubumuzun ortaya koyduğu rekabet dünya futboluna damga vuran ezeli rekabetlerle karşılaştırılıyor. Özetle bizim bu türlü bir bedelimiz var” sözlerini kullandı.
“Ligimiz Arda Güler üzere bir star adayını Real Madrid’e gönderdi” diyen Küçük, “Hakan Çalhanoğlu, Orkun Kökçü, Zeki Çelik üzere ulusal oyuncularımız Avrupa’da üst seviye maçlar çıkarıyor. Pekala Arabistan’da bu türlü bir derbi rekabeti ve oyuncu ihracı var mı? Yok ve olacağını da sanmıyorum. Arabistan Ligi’ni bizim ligimizin önünde görmüyorum” dedi.
‘CRİSTİANO RONALDO FUTBOLU BİRAZ HAFİFE ALIYOR GİBİ’
“Türkiye’nin içerdeki futbol tutkusu, kaliteye yansımadığı ve süreklilik de sağlanamadığı için düzey atlayamadığını söyleyebilirim” diyen Spor Yorumcusu Didem Dilmen, “Suudi Arabistan’daki şu anki hareketliliğin sonuç verip vermeyeceğini lakin bekleyip göreceğiz. Mevzu yalnızca Benzema ve Cristiano Ronaldo mudur, yani bu isimler bizim burada ya da İspanyolların İspanya’da Arap ligini seyredip kitle oluşturmasına kâfi mi? Bunlar yanıt bekleyen sorular” sözlerini kullandı.
Dilmen, “Futbolda yıldız oyuncular ilgi çekerler elbette fakat 5 büyük lig dediğimiz o ligler toplam futbol kalitesi ile 30 yılda sahip oldukları pahaları yarattılar. Cristiano Ronaldo futbolu biraz hafife alıyor üzere geldi bana…” dedi.
‘HİNDİSTAN DA LİGE MİLYARLAR YATIRDI FAKAT ÜLKEDE FUTBOLU KALKINDIRAMADI’
Futbol çok büyük bir sanayi ve çok büyük paraların döndüğünü söyleyen Didem Dilmen, “Hemen her marka, ülke, kişi, kurum, kuruluş bu sanayinin yarattığı ekonomik kıymetten kendine hisse çıkarmaya çalışıyor, bu da son derece olağan. Lakin futbolun kendine has kimi özellikleri var ve bunlardan biri de tabandan gelmediği sürece zirveden inme (buradaki zirve para elbette) hiçbir tetikleme çalışması şimdiye kadar işe yaramadı” dedi ve ekledi:
“En yakın örneği Hindistan oldu. Dünyanın en büyük yıldızları iki dönem içinde hem oyuncu hem teknik yönetici olarak Hindistan’a adeta çıkarma yaptılar lakin işe yaramadı. Hindistan hükümeti ile birlikte bu işe milyarlar yatırdı lakin ülkede futbolu kalkındıramadı. ABD’de birebiri oldu. Henry’den Lampard’a kadar sayısız yıldız gitti lakin ABD istediği etkiyi yaratamadı. Avrupa’da beşerler MLS’te kaç kadro biliyordur. Devasa bir PR karşılık alamadı. Artık Messi ile tekrar deneniyor, sonucu göreceğiz.”
Bu başarısızlığın iki nedeni olduğunun altını çizen Dilmen, “Birincisi milletlerarası yayınlardı, Hindistan da ABD de ülke futbolunun ülke dışına çıkması için kâfi ilgiyi göremedi. İkincisi ise ülkelerin her ikisinde de ulusal olarak futbola Avrupa’daki ilgiyi oluşturulmadı. Yani ne içeriden ne dışarıdan kitle toplayamadılar” sözlerini kullandı.
‘İTHAL ETMEK DEĞİL, İHRAÇ ETMEK ESAS’
Konu hakkında görüşlerine başvurduğumuz gazeteci Mehmet İtina de Ronaldo’nun kelamlarına katılmadığını belirtti. “Çok yüksek bütçelerle yıldızları çekebilirsiniz fakat asıl güç olan sürdürülebilirlik” diyen İtina, şu tabirleri kullandı:
“Bu astronomik yatırımı altyapıya da harcıyor olsalar süreçle ilgili daha olumlu olmak mümkündü. Bir futbol kültürünün oluşması ve bir ligin düzey atlaması için yetenek üretmesi ve ihraç etmesi, parayı basarak yıldız ithal etmesinden daha kıymetli bir kriter. Eleştirdiğimiz tonla tarafı olmasına karşın bizim ligimiz bir Arda Güler’i, Merih Demiral’ı yetiştirip dünya sahnesine çıkartabiliyor. Kim Min Jea üzere bir ismin dünya tarafından görülmesini sağlayabiliyor. Suudi Arabistan ligi bu noktadan çok çok uzak. Pekala tüm bunları Ronaldo bilmiyor mu? Olağan ki biliyor. Bunları söylemek mukavelesinin bir modülü olabilir fakat bence verdiği kararı dünyanın gözünde rasyonalize etmek ve Messi’nin MLS yaptığı bir dünyada bir adım önde görünmek onun için çok daha kıymetli.”