Maggie Harrison
Dünya’nın dönüşü hakikaten de sürat kazanmaya başladı.
CBS News tarafından bildirdiği kadarıyla, 29 Haziran, kayıtlı tarihin en süratli geçen günü oldu ve aşina olduğumuz ve benimsediğimiz ortalama 24 saate kıyasla, 1.59 milisaniye daha kısa sürdü.
Kısa müddet evvel yayınlanan bir araştırmaya nazaran, Dünya 2016 yılında eskisinden daha süratli biçimde dönmeye başladı ve o vakitten beridir ortalama gün mühletleri kısaldı.
Yeni araştırmanın müelliflerine nazaran, rotasyondaki [dönüş hızındaki] değişiklik her bir günü daha kısa hale getirmek için kâfi değildi; ancak ortaya çıkan tesir, bilim topluluğunun ilgisini çekecek kadar belirgindi.
Ve şayet bu eğilim devam ederse -ki bunun olması çok muhtemel-, uzmanların aktardığına nazaran insanlığın atomik vakitte ya da Dünyadaki kozmik vakit ölçüm biçiminde kimi değişikliklere gidilmesi gerekecek.
Ne var ki, bunu yapmak, bilhassa de teknoloji sanayisi bunun yapılmasını istemiyorsa, pek de kolay olmayacak. Berbat bir şöhrete sahip olan ‘Y2K’* kusurunu daha evvel duymuş muydunuz?
Tarihsel bağlamda konuşacak olursak, Dünya asla kusursuz bir vakit akışına sahip olmadı. Magma çekirdeğinden okyanus gelgitlerine varıncaya dek bir küme etken Dünya’nın dönüş suratı üzerinde tesir yaratabilir. Ve Guardian gazetesinin de işaret ettiği üzere, gezegenimiz, aslında son yüzyıllarda uzak geçmiştekine kıyasla bir ölçü daha yavaş dönüyordu.
KİMİ TEKNOLOJİ UZMANLARI DEĞİŞİKLİĞE KARŞI ÇIKIYOR
Etrafta dolaşan kimi farklı teoriler olsa dahi, araştırmanın ortak muharrirleri, CBS’e, okyanuslardaki gelgitlerde yaşanan değişimlerin büyük ihtimalle son rotasyon değişiminden sorumlu olduğuna inandıklarını aktardılar.
Bilim insanları, vakitteki ‘yanlış’ akış sorununu değerlendirirken, artık yıllarda yaptığımıza emsal formda akışa bir saat eklemektense, ‘negatif artık saniyelerin’ hesaba dahil edilmesini savunuyor ve dünya saatinden yapay biçimde vakit çıkarılmasını talep ediyorlar.
Bununla bir arada, bu olası tahlil ortaya büsbütün başka bir küme sorun çıkarabilir. Teknoloji sanayisi, sistem arayüzlerine ziyan verebileceği için, negatif artık saniyelerin hesaba dahil edilmesine çok büyük oranda karşı çıkıyor.
Meta şirketinde mühendis olan Oleg Obleukhov ve Ahmad Byagowi, CBS’e verdikleri demeçte, “Negatif artık saniyelerin vakte dahil edilmesi uzun müddettir dayanak görüyor ve Meta üzere şirketler çoğunlukla bu olayın simülasyonlarını yürütüyor. Buna rağmen, bu hiçbir vakit büyük ölçekte teyit edilmedi ve büyük ihtimalle dünya genelinde öngörülemeyen ve yıkıcı kesintilere neden olacak” diyorlar.
Her ne olursa olsun, kısa müddet evvel kaydedilen gariplik üzere besbelli formda daha kısa günler yaşanmaya devam ederse, bir düzeltme yapmamız gerekecek ve pek çok şeyde olduğu üzere, bu tahlilin ne olacağı konusunda tamamımız şad olmayabiliriz.
*Y2K Kusuru: 1960’larda karmaşık bilgisayar programları birinci defa yazıldığında, mühendisler yılları göstermek için iki basamaklı bir kod kullandılar ve ‘19’u hesap dışı bıraktılar. 2000 yılı yaklaşırken, birçok kişi sistemlerin “00”ı yanlışsız yorumlayamayacağına ve bu nedenle sistemde büyük bir aksaklığa neden olacağına inanıyordu.
Kaynak: Futurism
Çeviren: Tarkan Tufan