Trakya başta olmak üzere ayçiçeği tarlalarında büyük ziyana neden olan ‘çayır tırtılı’ İstanbul’daki parklarda da görüldü. Prof. Dr. Yalçın Kaya ‘yeşil canavarı‘ olarak isimlendirdiği tırtıllar konusunda ihtar yaptı.
150’den fazla cinse ziyan veriyor
Trakya Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Kısım Lideri ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, tırtılların tarla bulamadıkları için İstanbul’daki parklara geldiğini belirtti. Kaya, çayır tırtılının bu sene epidemi yaptığını kaydederek şunları söyledi: ‘Normal koşullarda çayır tırtılı, 2002, 2012, 2022’de her 10 yılda bir epidemi yaptı. Natürel bunların 10 yıllık birikimi var. Çayır tırtılı neden ziyan veriyor? Zira çayır tırtılı aslında yalnızca ayçiçeğine ziyan veren bir böcek değil. Çayır tırtılı 150’den fazla cinste ziyan yapıyor. Daha doğrusu büsbütün yeşil canavarı. Yeşil bitki ne varsa bu aslında pancar ağa kurduyla tıpkı formda şeker pancarında, mısırlılarda öteki bitkilerde de ziyan yapıyor. Özellikle o yabancı otların ağır olduğu tarlalarda aşağılarda olan evvel o otları yiyor, daha sonra üst gerçek çıkarak ziyan yapıyor.‘
“2 aylık bir hayat döngüsü var”
‘Bu çayır tırtılının yaklaşık 2 aylık bir ömür döngüsü var. Şu an son kalan jenerasyonlar rastgele bir yeşil bitki yahut işte tarlada bulamadığı için doğal olarak şu anda en yeşil yer neresi parklar, bahçeler olan İstanbul’da. Doğal olarak orada görülmesi yani son kalan döllerinin yeşil olan kısımlara hamle etmesinden kaynaklanıyor.’
“Belki ülkemizdeki bu çayır tırtılları Ukrayna’dan savaştan kaçtı”
Kaya şöyle devam etti: “Patlama yaşanabilir. Lakin kıymetli olan hayat müddetleri. Artık olağan koşullarda tırtıl yaklaşık 10 gün pupa devrinde kalıyor, oradan kelebekler çıkıyor. Kelebeklerin her biri 200 civarında yumurta veriyor. Yumurtalardan ondan sonra tırtıllar çıkıyor. Bu manada da tırtıllardan çıktığı için o tırtıllar esasen ziyan yapıyor. Gördüğümüz şeyler çayır tırtılının larvaları. Yani temel ziyanı yapan kısmı. Bu da yaklaşık 25 gün civarında sürüyor işte. Birde bu en değerlisi kelebek periyoduna döndüğü vakit bunlar yaklaşık 2 bin ile 3 bin kilometre uçuyor. Tahminen ülkemizdeki bu çayır tırtılları Ukrayna’dan savaştan kaçtı. Bulgaristan’da da görülmüş zati tırtıllar. Karadeniz’e uçarak geçerek buraya yuva yaptılar. Ondan sonra Bursa’ya geçti. Gerisinden da Samsun’a kadar ulaştı.’