Her geçen gün daha da derinleşen ekonomik kriz, vatandaşın konut sahibi olmasını neredeyse imkansız hale getirdi.
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, konut ünite fiyatları ile yıllık taban fiyat üzerinden yaptığı hesaplamalarda, minimum fiyatlı için konut almanın artık bir hayal olduğunu söyledi. Ağbaba, “2019 yılı sonu prestijiyle yıllık minimum fiyat 8,27 metrekare meskene denk düşerken 2022 Kasım ayı prestijiyle 3,44 metrekareye düştü. Yıllık taban fiyatın alım gücü yalnızca bir konutun bir kanepe sığabilecek kadarına denk düşmektedir. Bir taban fiyatlı yemese, içmese, aylığına hiç dokunmasa 2019 yılında 100 metrekare bir konutu 12 yıl çalışarak alacakken, 2022 yılında bu 30 yıla çıktı” dedi.
Her yıl arttı
BirGün’den Hüseyin Şimşek’in haberine nazaran, Merkez Bankası “Konut Fiyat Endeksi” bilgilerine nazaran çeşitli hesaplamalar yaparak taban ücretlinin içerisinde bulunduğu durumu ortaya koyan CHP’li Ağbaba, çalışmasında şu tespitlere yer verdi:
“2019 yılsonunda 2 bin 931 TL konut metrekare ünite fiyatı 2022 yılı Kasım ayında 16 bin 984 TL’ye yükseldi. 2019-2022 yılları ortasında konutların ünite metrekare fiyatı yüzde 479 oranında artmış oldu. 2010 yılında 2 bin 20 TL olan net taban fiyat ise yüzde 172 oranında artış ile 5 bin 500 TL’ye yükseldi. Bu durumda yıllık minimum fiyatın denk düştüğü konut ünite metrekare fiyatı 2019’dan bugüne her yıl azalmaya devam etti.
Bu durumda 100 metrekare bir konut için bir minimum fiyatlı aylığının bir kuruşunu dahi harcamadan 12 yılda konut sahibi olabilecekken, 2020 yılında bu 14 yıla, 2021 yılında 18 yıla, 2022 yılında ise 30 yıla çıkmıştır. 2022 yılında yıllık minimum fiyat 3,44 metrekare konuta denk düştü. Bilhassa başkanlık sistemi ile birlikte Türkiye hem orta gelirli aileler hem de minimum ücretliler için barınmanın neredeyse imkânsız hale geldiği ülke pozisyonuna dönüştü. 2019 yılının son ayı prestijiyle Merkez Bankası datalarına nazaran Türkiye genelinde konutların ünite metrekare fiyatı 2 bin 931 TL olarak hesaplanmıştı. 2019 yılında net minimum fiyat 2 bin 20 TL ve yıllık minimum fiyat 24 bin 240 TL’ye denk gelmekteydi. Bu durumda 2019 yılında yıllık taban fiyat 8,27 metrekare meskene denk gelmekteydi.”
‘Sadece kanepe sığıyor’
Ağbaba kelamlarını şöyle tamamladı: “Merkez Bankası kasım ayı konut fiyat endeksi datalarına nazaran Türkiye genelinde konutların ünite metrekare fiyatı 16 bin 984 TL olarak hesaplandı. 2022 yılında net minimum fiyat evvel 4 bin 253 TL daha sonra ise 5 bin 500 TL olarak belirlendi. Bu durumda 2022 yılında yıllık net minimum fiyat 58 bin 518 TL’ye denk geldi. Bu durumda 2022 yılında yıllık net minimum fiyat 3,44 metrekare meskene denk gelmiş oldu. Bir diğer deyişle 2022 yılında yıllık minimum fiyat yalnızca bir meskenin bir kanepe sığabilecek alana lakin denk geldi.”