ANKARA – Türkiye Barolar Birliği (TBB) Lideri seçilmesinin akabinde Yargıtay’da düzenlenen İsimli Yıl Açılış Töreni’nde birinci defa konuşan Erinç Sağkan, Türkiye Barolar Birliği’nin evvelki devir liderlerinin isimli yıl açılış konuşmalarına atıfta bulunarak, yargı alanına dair meselelerin yeni olmadığını, köklerinin derine ve eskiye dayandığı kaydederek, “Ne var ki, bu sıkıntıların ortadan kaldırılması için sistemli siyasetlerin üretilemediğini görmenin getirdiği üzüntüyü ve tasayı yaşıyoruz” dedi.
’TUTUKLAMANIN ÖNLEM DEĞİL CEZALANDIRMA ARACI OLARAK KULLANILDIĞI ÇOK SAYIDA ÖRNEKLE KARŞI KARŞIYAYIZ’
TBB’nin birinci devir liderlerinden Özdemir Özok’un, Türkiye’deki yargı bağımsızlığına ait tenkitlerinin ve ihtarlarının üzerinden 20 yıl geçtiğini kaydederek, “Bugün işte tam da liderimizin tanım ettiği ‘o güç günlerin’ içinden geçiyoruz” sözlerine yer veren Erinç Sağkan, evvelki lider Metin Feyzioğlu’nun beş yıl evvelki isimli yıl açılış merasiminde yaptığı konuşmaya da şu sözlerle atıfta bulundu:
“Metin Feyzioğlu; yargıya itimadın, tarihin en düşük düzeyine indiğini ve bu durumun Türkiye Cumhuriyeti’nin varlığını tehdit edecek derecede tehlikeli bir hale geldiğini vurgulayalı beş sene oldu. Vedat Ahsen Coşar, tutuklamanın istisna olmaktan çıkıp kurala ve erken infaza dönmesindeki tehlikeye dikkat çektiğinde sene 2010’du. Ortadan geçen on iki senede, tutuklamanın bir önlem değil cezalandırma aracı olarak kullanıldığı çok sayıda örnekle hala karşı karşıyayız.”
Türkiye’de yargı alanındaki en değerli başlıkların; yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı ile hukukun üstünlüğünün tesisi olduğuna dikkat çeken Sağkan, “Türkiye’de başta söz özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı olmak üzere öne çıkan çeşitli ihlal alanları tespit edilmektedir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) derdest halde bulunan 70 binden fazla müracaatın yüzde 22’sini Türkiye’ye karşı açılmış davalar oluşturuyor. Türkiye, maalesef ki, AİHM’de hakkında en çok dava açılan ve ihlal kararı verilen ülkeler ortasında sayılmaktadır. Açıklanan son istatistiklere nazaran 2021 yılı içerisinde Türkiye hakkında 78 karar verilmiş olup, bunların 76’sında en az bir ihlal bulunmuştur. Bu ihlallerin 31’i söz özgürlüğüne, 29’u özgürlük ve güvenlik hakkına, 22’si adil yargılanma hakkına ilişkindir. AİHM’in 2021 yılında verdiği 85 ihlal kararının 31’i Türkiye hakkındadır. Bu çok ağır bir tablodur. Türkiye Barolar Birliği olarak AİHM kararlarının derhal uygulanmasını Anayasanın gereği olarak gördüğümüzü tabir etmek isterim” diye konuştu.
’MESLEKİ FAALİYETLERİN KRİMİNAL BİR OLAY OLARAK KIYMETLENDİRİLMESİ KABUL EDİLEMEZ’
Sağkan konuşmasında cezaevlerinde tutuklu bulunan avukatlara da değindi. Ceza ve tutukevlerinde 2016 yılında 354, 2017 yılında 487, 2018 yılında 169 ve 2019’un birinci dört ayında 143 avukatın bulunduğunu tabir eden Sağkan, “Yargı süreçlerinde, salt mesleksel faaliyetlerin yahut demokratik hak kullanımının mahkemeler tarafından kriminal bir hadise olarak değerlendirilmesini kabul edilemez bulduğumuzu dikkatinize sunuyoruz” dedi.
’DANIŞTAY’IN İSTANBUL KONTRATI KARARI YARGI BAĞIMSIZLIĞI PROBLEMİNE NEDEN OLDU’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile fesih edilen İstanbul Sözleşmesi’ne ait de konuşan Sağkan,
“Gerek mukavelenin temel maksadı olan bayana yönelik şiddetle çaba perspektifi bakımından gerekse insan haklarına dair bir memleketler arası mukaveleden Türkiye Büyük Millet Meclisi iradesi olmaksızın çekilmiş olmak bakımından bir dönüm noktasını işaret etmektedir. Fakat, daha da değerli olan konu; Anayasa’nın 90. ve 114. unsurlarındaki açık düzenlemelere karşın, Danıştay’ın iptal talebini reddeden kararıyla birlikte yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı sıkıntısına, yargının etkililiği ve Anayasasızlaşma problemlerinin da eklenmesidir” sözlerini kullandı.
‘HÂKİMLERİN GARANTİDE OLMADIĞI BİR YARGININ BAĞIMSIZ OLABİLMESİ MÜMKÜN DEĞİLDİR’
Bugünkü sistemde Yargıçlar ve Savcılar Heyeti (HSK) yapılanmasının, kuvvetler ayrılığı unsurunun varlığını sorgulanır hâle getirdiğine de dikkat çeken Sağkan, konuşmasının devamında şu noktalara dikkat çekti:
“HSK’nın üye seçim tekniği de dahil olmak üzere mevcut yapılanmasının hakimlik teminatını sağlamaktan uzak olduğunun şuurundayız. Bağımsız ve tarafsız yargılama lakin yargıçların, hâkimlik teminatı olarak bilinen garantilerinden tam manasıyla yararlanabilmeleri ile mümkün olacaktır. Yargıçların teminatta olmadığı bir yargının bağımsız olabilmesi de mümkün değildir. Esasen temel hak ve özgürlüklere ait ortaya koymaya çalıştığımız olumsuz tablonun temelinde, yargı bağımsızlığının tam olarak tesis edilememiş olması yatmaktadır.”
’BU ÜLKEDE ‘DİPLOMA MAKİNESİ’ HUKUK FAKÜLTESİ SORUNU VARDIR’
Türkiye’de avukatların yaşadığı mesleksel ve ekonomik meselelerin acilen ortadan kaldırılmasının hayati bir gereklilik olduğunun da altını çizen Sağkan, şunları söyledi:
“Mesleğimiz için yakıcı hâle gelmiş meselelerin tahlili için yapılan ikaz ve teklifler göz arkası edildi. Bugün buradan bir sefer daha vurgulamak isterim ki; bu ülkede “diploma makinesi” hukuk fakültesi sorunu vardır. Sermayenin hukuka tercih edilmesine son verilmeli, yeni tek bir hukuk fakültesi daha açılmamalı.”
’ÇOKLU BARO SIKINTILARIN TAHLİLİNE YÖNELİK EN KÜÇÜK BİR KATKI DA SUNMADI’
Sağkan, TBMM’de yapılan görüşmelerde şiddetle karşı çıktıkları çoklu baro sistemine ait de “170 bin meslektaşımın ve barolarımızın tamamının karşı çıktığı çoklu baro uygulaması burada tabir ettiğim problemlerin tahliline yönelik en küçük bir katkı da sunamamıştır” dedi. (DUVAR)