Ülkedeki 17 özerk idareden 12’sinde (Aragon, Asturias, Kanarya Adaları, Balear Adaları, Cantabria, Castilla La Mancha, Madrid, Valencia, Extremadura, La Rioja, Navarra ve Murcia), Kuzey Afrika topraklarında olan Ceuta ve Melilla özerk kentlerinde ve 8 bin 131 belediyede yapılacak seçimler, ülkenin siyasi tarihinde birçok unsur tanıklık edecek.
Mevcut durumda ülkede üçüncü büyük siyasi parti pozisyonunda bulunan çok sağ görüşlü Vox’un 2019 yılındaki son seçimlere göre belediye meclisleri için aday listesini yüzde 260 artırması, Bask bölgesinde faaliyet gösteren EH Bildu partisinin ETA terör örgütü ile kontaklı geçmişte karar giymiş 37 kişiyi aday göstermesi bu birincilerden kimileri olarak sıralanıyor.
Ayrıca İspanya’da birinci kez bir siyasi parti seçimlere büsbütün Müslümanlardan oluşan bir aday listeyle katılacak.
Ceuta’da 2014 yılından bu yana faaliyet gösteren ve 25 sandalyeli mecliste mevcut durumda 2 üyesi bulunan “Onur ve Vatandaşlık Hareketi” (MDyC) adlı siyasi parti, aday listesini birinci kere büsbütün Müslüman vatandaşlardan seçti.
İspanya genelinde 800 binden fazla Müslüman lokal seçimlere kayıtlı olsa da Ceuta ve Melilla kentleri dışında ülke genelinde Müslümanların siyasi hayata iştirakinin hayli hudutlu ve az olması dikkati çekiyor.
Bu lokal seçimlerde sandıktan çıkacak siyasi tercihlerin ülkede yıl sonunda yapılması öngörülen genel seçimlere büyük ölçüde ışık tutması bekleniyor.
Anketler, azınlık sol koalisyon hükümetinin büyük ortağı Sosyalist Emekçi Partisinin (PSOE) yüzde 30,2 ile ülke genelinde en fazla oyu alacağını, onu yüzde 27,9 ile ana muhalefetteki Halk Partisinin (PP) izleyeceğini, iktidarın küçük ortağı çok sol görüşlü Unidas Podemos (UP) ile muhalefetteki çok sağcı Vox’un ise yüzde 8’lerde kalacağını gösteriyor.
2019’daki son mahallî seçimlerde PSOE yüzde 29,26, PP yüzde 22,23, Vox ise yüzde 2,9 oranında oy almıştı.
Son seçimlerde yüzde 8,25’lik oy oranı ile üçüncü parti olarak çıkan liberal görüşlü Vatandaşlar (C’s) partisinin, liderlik sorunu ve parti içi bölünmeden ötürü bu seçimlerde yüzde 1’in altında kalacağı iddia ediliyor.
İspanya’da birinci koalisyon hükümeti olma özelliğine sahip olan, 2020’de vazifeye gelen PSOE ve UP partilerinin alacağı toplam oy ile sağda mümkün yeni bir koalisyon olarak gösterilen PP ve Vox’un alacağı toplam oyun genel seçimler öncesinde ülkedeki siyasi haritayı çıkaracağı öngörülüyor.
UP’den ayrılan Başbakan Yardımcısı ve Çalışma Bakanı Susana Diaz’ın önderliğinde, 10 kadar küçük sol partinin iştirakiyle kurulan ve UP’nin alternatifi olarak gösterilen Sumar (Katılım) partisi ise bu seçimlere katılmamayı tercih etti.
Öte yandan, bu mahallî seçimlerde en çok tartışılan mevzu ise posta ile oy kullanmada ortaya çıkarılan yolsuzluklar oldu.
Başta Melilla olmak üzere Almeria, Alicante, Caceres, Zamora, Tenerife üzere kentlerin kimi ilçelerinde de siyasi partilerin yahut bağımsız adayların posta ile oy kullanmada para karşılığında (100 ile 150 avro) oy satın aldıkları ortaya çıkarıldı.
Yürütülen soruşturmalarda bugüne kadar 17 kişi gözaltına alınırken PSOE ve PP üzere büyük siyasi partilerin birtakım temsilcileri de zan altına alındı.
Mevcut yasaya nazaran posta yoluyla oylama talebinde bulunmak ve dokümanları almak için kendinizi kimliğinizle birlikte tanıtmanız gerekse de oyları taahhütlü posta ile gönderirken kişinin kendisini tanıtmasını mecburî kılan bir husus bulunmuyor.
Bu yüzden oy satın alan kişinin dokümanları manipüle ederek, kendi adayını seçtiği oy pusulasını zarfın içine yerleştirip postaneye götürdüğü belirtiliyor.
Dört yıl öncesine nazaran yaklaşık 243 bin daha fazla seçmenin oy kullanacağı lokal seçimlerde en çok merak edilen sonuçlar ortasında PP’nin çoğunluğa sahip olduğu Madrid özerk idaresi ve belediye başkanlığı, Ada Colau’nun 3. defa seçilmeyi hedeflediği Barselona’daki belediye başkanlığı ile Valensiya, Aragon ve Extremadura özerk idareler bulunuyor.
Sağlık, ekonomik kriz ve göçmen bahislerinin öne çıkarıldığı mahallî seçimlerde 60 binden fazla belediye meclis üyesi ve toplamda 736 özerk idare parlamentosu milletvekili seçilecek.