‘Modern ömür bizi her gün trafik, iş yoğunluğu, gürültü üzere nedenlerle gerilime sokuyor ve bu da sıhhatimize önemli ziyanlar veriyor’ diyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, bu aksiliklerin tatil yapmayı daha kıymetli kıldığını belirtti…
Tatil yapmak zihinsel ve bedensel sıhhatimiz için sandığımızdan daha fazla ehemmiyet taşıyor. ‘Belli devirlerde kesinlikle kentten uzak, tabiatla iç içe bir tatil planınız olsun’ tavsiyesinde bulunan Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, kısa müddetli de olsa dinlenebilmenin sıhhate katkılarını ve tatilde dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı…
Prof. Dr. Derya Uludüz
İşte araştırma sonuçları
Doğayla iç içe, toprakla uğraştığımız, gün ışığıyla uyanıp, gün batımıyla uyuduğumuz bir hayat yerine artık telaşlı, tabiattan kopuk, gergin bir hayat yaşıyoruz. Birçok beyaz yakalı çalışan tatil vakitlerinde bile mail cevaplıyor, iş telefonlarını açıyor. Münasebetiyle ruhen ve bedenen süratle yıpranıyoruz. Bedenimiz çağdaş hayatın getirdikleri ile birçok vakit kronik gerilime maruz kalıyor. Tehlike anlarında hayatta kalmamızı sağlayan gerilim hormonları uzun müddet salgılandığında ise başta kalbimiz olmak üzere tüm sıhhatimizi tehdit ediyor. Bu istikametteki bilimsel çalışmaların sonuçları şöyle;
■ Haftada 55 saatten fazla çalışanların 35-40 saat çalışanlara nazaran felç geçirme ihtimali yüzde 35, kalp krizi geçirme ihtimali yüzde 15 daha fazla.
■ Sistemli tatile çıkan bireylerde koroner kalp hastalığından vefat riski yüzde 37 azalıyor.
■ Yılda iki sefer asgarî 8 gün tatil yapanlarda depresyona girme riski daha az. Ayrıyeten bu bireylerin toplumsal alakaları daha sağlıklı ve hatta boşanma oranları daha düşük.
Bu belirtileri önemseyin
Uyku bedenin kendine bir çeşit format atma devridir. Uyku size yetmemeye başladığında ne kadar uyursanız uyuyun kendinizi dinlenmiş hissetmiyorsanız bu tatile gereksiniminiz olduğu manasına gelebilir. Eklem ağrıları, kramp, baş ağrısı ve kas yorgunluğu yaşıyorsanız, bu bedeninizin iltihapla çaba ettiğinin ve biraz dinlenmeniz gerektiğinin bir işareti olabilir. Birçok insan kendi kimliklerini işleriyle eşleştirir ve işe orta verdikleri vakit kendi kimliğini kaybedeceği korkusuna kapılır. Hatta birden fazla vakit bu tasayı içten içe yaşar ve fark etmez. Çok uzun saatler çalışmak bu durumun bir göstergesidir. Uzun saatler çalışıyorsanız, yorgunluk, sonluluk ve iştah değişiklikleriyle karşılaştığınız anda tatil vaktinizin geldiğini hatırlamalısınız. Konsantrasyon zahmeti fizikî yorgunluğun bir sonucu olabilir. Şayet zihniniz sık sık bulanıklaşıyorsa bedeniniz çok yorgundur ve kesinlikle dinlenmeye gereksiniminiz vardır.
Nelere dikkat etmeliyiz?
Bazı araştırmalar uzun tatilde işten büsbütün kopanların, işe döndükten sonra zorlandığını bu nedenle tatilde de vakit zaman iş e-postalarına bakmanın yeterli olabileceğini gösteriyor. Bu değerli bilgi bir yana verimli bir tatil geçirmenin yolları şöyle sıralanabilir.
1- Öncelikle tatilde uyku tertibinizi çok fazla bozmayın lakin işe masraf üzere kurallı bir uyku sisteminiz olması da gerekmiyor. Biraz tembellik yapabilirsiniz.
2 – Mavi ekranlar yılın 365 günü artık bizimle fakat onların yalnızca gözlerimizde yarattığı tesir değil beynimiz ve psikolojimizde de yarattığı tesirlerden kurtulmak için akıllı telefon, tablet, bilgisayardan en azından tatil boyunca uzak durmaya çalışın. Bunun yerine zihninizi yormayacak bir tatil kitabı edinin.
3 – Tatil yalnızca sabah 07.00’de uyanıp şezlonglarda yer tutmak değildir. Canınız ne istiyorsa onu yapın. Aslında kent hayatında gereğince ivedi ediyor ve koşturuyorsunuz. Tatilde yavaşlayın ve kendinizi telaşlandıracak gerilime sokacak formalitelerden uzak durun.
4 – Zihnin boşalması tatilin en kıymetli gayelerinden biridir. Tabiatta olmak, toprağa basmak, denizi izlemek, yeşile bakmak yani tabiatla bütünleşmek insan ruhuna bilimsel olarak güzel geldiği kanıtlanmış bir durum. Her gün yalnızca görüntüyü izleyerek bir 5 dakika hiçbir şey düşünmemeye çalışın. Hiçbir şey düşünmemek aslında epeyce sıkıntı bir harekettir ancak başarabilirseniz yararını görürsünüz.
5 – Tatil dönüşü sendromu yaşamamak için mümkünse çabucak sonraki gün işbaşı yapmayın. Şayet müsaadeniz varsa son 1 ya da 2 günü meskeninizde geçirin.